Türkçe'ye uygun yazım için lütfen okuyunuz.
Dilimize sahip çıkmak hepimizin görevi olduğu gibi , forumlarda da kurallara uygun yazım mutlak gereklidir.
En azından , bu kuralların yarısına uysak gerçekten hepimiz için , dilimiz için çok yararlı olur.
Yazım Kuralları
"ile" Sözcüğünün Ek Olarak Yazımı: "ile" sözcüğü kendinden önce gelen sözcüğe bitişik yazılırsa şu kurallara dikkat edilir :
A) Ünsüzle biten bir sözcüğe ile getirildiğinde başındaki " i " sesi düşer ve ünlü uyumuna uyar.
Örnek : Okulla ev arası yarım saat sürüyor. (okul + ile okulla)
B) Ünlüyle biten bir sözcüğe, ile getirildiğinde, başındaki " i " sesi " y " ye dönüşür, yine ünlü uyumuna uyar.
Örnek : Silgiyle kalem istedi benden. ( silgi + ile silgiyle)
"ki" nin Yazımı: "ki" eğer bağlaçsa;
A) Genel olarak iki cümleyi bağlama görevi yapar.
Örnek:
Hava o kadar güzeldi ki kendimi hemen sokağa attım.
1. cümle 2. Cümle
Bir de baktım ki ortalıkta kimse kalmamış.
1. cümle 2. Cümle
B) Kişi ve işaret zamirlerinden sonra gelen "ki" de bağlaç olup ayrı yazılır.
Örnek : Ben ki, Bizler ki, Durum o ki
C) Bazı bağlaçlarla birlikte kullanılmasına karşı, kalıplaşmış "ki" ayrı yazılır.
Örnek : Öyle ki, yeter ki, kaldı ki
UYARI : "ki", eğer bağlaçsa daima ayrı bir sözcük olarak yazılır.
Ayrıca kendinden önce gelen sözcüğün ünlülerine uyum gösterip "ki"
olmaz.
Kendinden önce gelen sözcüğe bitişik yazılan "ki" ler ise şunlardır :
A) "de" durum ekinden sonra gelip addan sıfat yapan "ki" :
Örnek : Evdeki hesap, kafamdaki plan, yoldaki insanlar
B) İlgi zamiri olan "ki" :
Örnek: Seninki, sınıfınki, bizimki
C) Bazı bağlaçlarla kalıplaşan "ki" :
Örnek : Oysaki, mademki, halbuki, sanki
D) Zaman bildiren sözcüklerden sonra gelen "ki" :
Örnek : Dünkü, akşamki, az önceki
"de,da" Bağlacının Yazımı:
A) Genel olarak "dahi, bile" bağlaçlarıyla aynı anlamdadır. Bağlaç olup
olmadığını anlamak için cümleden çıkarmayı deneriz. Cümleden
çıkarıldığında, cümle yapısı bozulmazsa bağlaç olduğunu anlarız ve ayrı
bir sözcük olarak yazarız.
Örnek : Buraya kadar gelip de ona uğramamak olmaz.
B) Kendinden önce gelen sözcük, sert ünsüzle bitse bile, bu bağlaç
sertleşerek "te,ta" biçiminde yazılamaz. Yazılırsa yazım yanlışı ortaya
çıkar.
Örnek: :
Bu iş küçük te sen gözünde büyütüyorsun. (Yanlış)
Bu iş küçük de sen gözünde büyütüyorsun. (Doğru)
Not: Bağlaç olan "de, da" ile, ad durum eki olan "-de, -da"
karıştırılmamalıdır. "-de, -da" eğer ad ad durum ekiyse kendinden önce
gelen sözcüğe bitişik yazılır. Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı
da yapısı da bozulur.
Örnek : Bir süre sessizce yolda yürüdük.
"mi" Soru Edatının Yazımı:
A) "mi" soru edatı, cümleye soru anlamı katsa da katmasa da kendinden önce gelen sözcükten ayrı yazılır :
Örnek : O da bizimle gelecek mi?
B) "mi" soru edatından sonra gelen zaman ve kişi eklentileri soru edatıyla bitişik yazılır.
Örnek : Onunla sık sık görüşüyor musunuz?
Tarihlerin Yazımı:
A )Belirli bir tarihi gösteren ay ve gün adları her yerde büyük harfle başlar.
Örnek : Cumhuriyet 29 Ekim 1923 'te ilan edildi.
B) Gün ve ay bildiren tarihler şu şekilde yazılabilir :
Örnek : 4 Aralık 1996, 2.12.1996
İkilemelerin Yazımı: İkilemeler daima ayrı yazılır ve ikilemeyi
oluşturan sözcüklerin arasına hiçbir noktalama işareti konulmaz.
Örnek :
Soruları düşüne düşüne çözmelisin. (Doğru)
Yavaş, yavaş yerinden doğruldu. (Yanlış)
Pekiştirmelerin Yazımı: Sıfatların başına gelerek onların anlamlarını
pekiştirmeye yarayan ön ekler, daima sıfata bitişik yazılır.
Örnek :
Bembeyaz örtü (Doğru)
Yapa yalnız adam (Yanlış)
Kısaltmaların Yazımı:
A) Kısaltmada harfler arasına nokta konmaz :
Örnek : Posta Telefon Telgraf PTT
B) Özel adların kısaltmalarına getirilen ekler, kesme işaretiyle ayrılır :
Örnek :
Doğru TV'de
Yanlış TV'da
Bileşik Sözcüklerin Yazımı:
A) İki ya da daha çok sözcükten oluşmuş yerleşim merkezi adları bitişik yazılır :
Örnek : Bahçelievler, Sivrihisar, Çanakkale
Ünlüyle Biten Eylemlerin Yazımı: "a" ya da "e" geniş ünlüsüyle biten
eylem kök ya da gövdelerine gene bu geniş ünlülerle başlayan herhangi
bir ek getirildiğinde bu geniş ünlülerde herhangi bir ses daralması
olmaz.
Örnek :
Yanlış Doğru
Gelmiyen - gelmeyen
Bilmiyerek - bilmeyerek
Anlamıyan - anlamayan
Kesme işaretinin Kullanımı:
A) Özel adlara gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılır :
Örnek : Hikmet'ten, Yardım Sevenler Derneği'ne
B) Kısaltmalara getirilen ekleri ayırtmada kullanılır.
Örnek : TRT'ye, TMO'nun, ODTÜ'den
C) Sayılardan sonra gelen ekleri ayırmada kullanılır :
Örnek : 1963'ten, 3'ün katları, 5'inci kat
D) Özel adlara gelen ve adlara aile anlamı katan "-ler" çoğul eki,
kesme işaretiyle ayrılmaz. Özel adlara gelen "ve benzerleri" anlamı
katan "-ler" çoğul eki kesme işaretiyle ayrılır :
Örnek: Bu topraklar daha nice ******'ler yetiştirir. (ve benzeri anlamında)
E) Özel adlara gelen yapım ekleri kesme işareti ile ayrılmaz.
Örnek : Urfalı, Çince, Türklük
Büyük Harflerin Kullanımı:
A) Her cümlenin ilk harfi büyük yazılır.
Örnek : Ülkemizde yedi bölge vardır.
B) Yazı başlıklarının her sözcüğü büyük olur :
Örnek : Ziraatte Yeni Buluşlar
D) Belli bir tarihi gösteren ay ve gün adları büyük harfle başlar :
Örnek : 17 Mayıs, 1997, Salı
E) Bütün özel adlar büyük harfle başlar.
Başlıca özel adlar şunlardır:
- Kişi ad ve soyadları.
Örnek : Kemal Cantürk
- Ulus, din, mezhep, tarikat adları.
Örnek : Araplar, İslamiyet, Alevilik
- Bulvar, cadde ve sokak adları.
Örnek : ****** Bulvarı, Çiğdem Mahallesi
- Kurum, kuruluş, dernek, makam ve işyeri adları.
Örnek : Türk Tarih Kurumu, İş Bankası
- Yapı, yapıt ve ören adları.
Örnek : Ankara Kalesi, İnce Minare
